آموزش کارآفرینی

  آیا کارآفرینی قابل آموزش است‌؟ ‌نظریات متعددی در این حوزه مطرح شده است تعداد معدودی از نظریات با آموزش کارآفرینی مخالف بوده‌اند، تعداد بیشتری نیز موافق. بررسی ادبیات مرتبط با آموزش کارآفرینی بیانگر این است که این بحث‌، بسیار قدیمی است و به نوعی به یک معما تبدیل شده است؛ اما به نظر کلید حل این معما حذف نگاه صفر و یکی به آن است. از این رو پاسخ این سوال که آیا کارآفرینی قابل آموزش است یا خیر‌، هم بله است و هم خیر‌، به این معنی که کارآفرینی نه مطلقا قابل آموزش است نه مطلقا غیر‌قابل آموزش. پیتر کلین (Peter G. Klein) درخصوص همین سوال که آیا می‌توان کارآفرینی را آموزش داد این‌گونه پاسخ می‌دهد که برخی جنبه‌های کارکردی و فرآیندی کارآفرینی را می‌توان آموزش داد؛ اما بسیاری از جنبه‌های آن قابل آموزش نیست. همچنین استوارت میر به نقل از برون (Brown) این عقیده را بیان می‌کند که من نمی‌توانم به دانشجویان ویژگی‌های شخصیتی ضروری برای ریسک کردن را آموزش دهم؛ اما قادرم به آنها آموزش دهم تا ریسک‌هایشان را تجزیه و تحلیل کنند و در انتخاب‌هایشان به صورت تحلیلی عمل کنند و از اشتباهات گذشته درس بیاموزند. جک و اندرسون معتقدند تدریس کارآفرینی یک معما است؛ چرا که فرآیند کارآفرینی واقعی هم دربرگیرنده علم است هم هنر. بخش علم آن شامل مدیریت‌، کسب‌وکار‌، ‌مهارت‌های کارکردی است که با استفاده از رویکردهای پداگوژیک سنتی قابل آموزش است؛ اما بخش هنری آن با ویژگی‌های خلاقیت و نوآوری مرتبط است و از این طریق این رویکرد‌ها قابل آموزش نیست‌.

از دیگر سو، چو (Cho) معتقد است که آموزش کارآفرینی انگیزش‌، ‌دانش و مهارت لازم برای راه‌اندازی کسب‌وکار موفق توسط دانشجویان فراهم می‌کند.

با این حال میزان و چگونگی آموزش کارآفرینی از کشوری به کشور دیگر بر مبنای زمینه‌های فرهنگی آن متفاوت است. برای مثال دانشجویان در آمریکا از گذشته با کارآفرینی‌، ‌آشنایی کامل پیدا کرده‌اند؛ درحالی‌که در ژاپن مقامات دولتی اعلام کرده‌اند که برنامه ارائه آموزش کارآفرینی برای اولین بار برای دانشجویان از ژانویه ۲۰۰۱م. ارائه می‌شود. همین‌طور در کره‌جنوبی تنها تعداد کمی از دانشگاه‌ها کارآفرینی را به‌عنوان یک رشته مطالعاتی تدوین کرده‌اند‌. بسیاری از دانشگاه‌ها و دانشکده‌ها درکره‌جنوبی دوره‌های آموزشی مرتبط با کارآفرینی را به‌عنوان بخشی از الزامات تکمیل آموزش‌های عمومی به جای یک حیطه خاص‌، ‌ارائه می‌دهند.

با همه اینها اما امروزه آموزش کارآفرینی به یکی از مهم‌ترین و گسترده‌ترین فعالیت‌های دانشگاه‌ها تبدیل شده است.

اولین بار دانشگاه هاروارد (۱۹۴۷) دوره‌ای موقت در خصوص آموزش کارآفرینی برگزار کرد. دانشگاه کالیفرنیای‌جنوبی برای اولین‌بار در سال ۱۹۷۲ دوره آموزش کارآفرینی را برگزار کرد و در سال ۱۹۸۰ تعداد ۳۰۰ دانشگاه، سال ۱۹۹۰ تعداد ۱۰۵۰ دانشگاه و در سال ۲۰۰۳ میلادی ۱۶۰۰ دانشگاه در خصوص آموزش کارآفرینی فعالیت کردند. امروزه اکثر دانشگاه‌ها و کشورها دارای دوره‌های کارآفرینی هستند . در ایران نیز اولین دوره آموزش کارآفرینی در سال ۱۳۸۳ در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران تحت عنوان مدیریت بازرگانی (گرایش کارآفرینی) برگزار شد. ‌در سال ۱۳۸۵ دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران با همکاری وزارت علوم، ‌وزارت کار و دانشگاه تهران راه‌اندازی شد، البته قبل از اینها مراکز کارآفرینی دانشگاهی، حوزه کارآفرینی وزارت کار، شهرداری و... شکل گرفته بودند و در خصوص آموزش کارآفرینی فعالیت می‌کردند. طی یک دهه از اجرای برنامه‌های آموزشی توسط سازمان بین‌المللی کار در کشورهای مختلف جهان، بیش از صد هزار کارآفرین آموزش دیده‌اند.