مدل های برنامه ریزی آرمانی در انتخاب پرتفولیوی بهینه

چکیده مقاله

برنامه ریزی ارمانی از کاربردی ترین تکنیک های تحقیق در عملیات است که برای اولین بار در سال 1961 توسط چارنز و کوپر ارائه گردید. در برنامه ریزی ارمانی ( GP ) راه خرکت همزمان به سوی چندین هدف ( حتی متضاد با هم ) مهیا می گردد.

اگر چه مدل برنامه ریزی کوادراتیک مارکویتز معتبر ترین مدل برای انتخاب پرتفولیوی اوراق بهادار می باشد ، لیکن به خاطر مشکلات محاسباتی و فنی و همچنین عدم در نظر گرفتن خواسته های شخص سرمایه گذار در مدل وی صاحبنظران تئوری های مالی مدل های متنوعی را برای این انتخاب ازائه نموده اند. در این مقاله ما ابتدا به سیر تکاملی مدل های پیشنهادی انتخاب پرتفولیوی بهینه که در ادبیات مالی رایج می باشند ، می پردازیم و سپس با بیان نقاط ضعف و قوت هر یک از مدل های فوق به مدل های برنامه ریزی ارمانی اشاره می نماییم. در پایان به نتیجه گیری از مباحث فوق می پردازیم.

مقدمه 

در قرن 18 برنولی و کرامر به این نتیجه رسیدند که تصمیمات تحت شرایط عدم اطمینان نباید تنها بر اساس عایدات مورد انتظار انجام پذیرد تا سال های اولیه قرن بیستم سرمایه گذاران از نسبت های بازده سرمایه گذاری برای اخذ تصمیم پیرامون سرمایه گذاری های رقیب استفاده می نمودند. اگر چه این نسبت ها کاربردی فراگیر یافتند ولی به لحاظ اینکه ارزش زمانی پول و ریسک سرمایه گذاری را مد نظر قرار نمی دادند از دهه 1920 مفهوم ارزش زمانی پول در فرمول بندی طرح های سرمایه گذاری در ادبیات اقتصاد و مالی و سرمایه گذاری وارد شد. در سل 1959 مارکویتز و توبین تئوری سرمایه گذاری خویش را تحت شرایط عدم اطمینان بر مبنای میانگین و ریسک عایدات بیان نمودند. می توان گفت که تا دهه 1950 ریسک یک عامل کیفی شمرده می شود تا اینکه با تلاش های مارکویتز ریسک کمیت پذیر شد و انحراف معیار طرح های سرمایه گذاری به عنوان کمیت و سنجش ریسک معرفی گردید.