مراحل انجام معاملات انفرادی

دانشکده آموزش بورس و ارز : در بورس اوراق بهادار تهران معاملات به دو صورت گروهی و انفرادیتوسط كارگزاران صورت می گیرد. افراد برای خرید سهام به كارگزاری مراجعه نموده و پس از انجام مراحل اداری در لیست خریداران سهام یك شركتقرار می ‏گیرند و كارگزار می تواند خرید سهام برای افراد را به دو صورت انفرادی و گروهی انجام دهد.

توضیح:انجام یك معامله نیاز به دو طرف معامله یعنی خریدار و فروشنده سهام دارد و در سامانه رایانه ای بورس خریدار و فروشنده با یك كد معاملاتی و بر اساس مشخصات شناسنامه ای افراد تعریف و شناسایی می گردند.

1ـ كارگزار خریدار مشخصات شناسنامه ای خریدار سهام (نام ـ نام خانوادگی ـ شماره شناسنامه ـ محل صدور و نام پدر) را جهت ایجاد كدمعاملاتی به واحد سپرده گذاری شركت خدمات بورس ارایه می نماید.

2ـ كارگزار فروشنده برگ سهام فروشنده را جهت سپرده نمودن سهام (تبدیل نمودن برگ سهام عادی به برگ سهام قابل فروش ) به واحد سپرده گذاری این شركت ارایه می دهد.

3ـ كارگزار خریدار و فروشنده با توجه به درخواست های خرید و فروش برای سهام هر شركت، معامله سهام را در سامانه رایانه‏ای بورس به ترتیب اولویت در سا عات معامله (9 صبح الی30/12) و به صورت انفرادی انجام می دهند.

معاملات گروهی: زمانیكه درخواست كنندگان خرید سهام یك شركت بیش از اندازه معمول باشند، كارگزار برای صرفه جویی در وقت، معامله را به صورت گروهی انجام می‏دهد و در حال حاضر معاملات گروهی به دو نوع «ددد» و «ررر» تعریف شده است. در معاملات گروهی «ددد» خریداران و فروشندگان سهام افراد معمولی می باشند، در حالیكه در معاملات گروهی «ررر» سازمان خصوصی سازی وكالتأ به عنوان فروشنده سهام شركت های دولتی و كارگران و كاركنان همان واحد به عنوان خریداران سهام مطرح می‏گردند.

مراحل انجام معاملات گروهی «ددد»:

1- كارگزار مشخصات خریداران سهام را در یك دیسكت با فرمتی مناسب تعریف شده در بند پایانی این بخش دریافت می‏نماید و نسبت به ایجاد كدمعاملاتی برای نامبردگان اقدام می‏نماید. 2- در صورت دارا بودن كدمعاملاتی برای خریداران و در صورت موجود بودن فروشندگانی برای سهام همان شركت، به شرطی كه تعداد خریداران كمتر از 6000 نفر باشند یك معامله گروهی( با یك شماره اعلامیه ) در ساعات معامله ( 9 صبح الی30/12 ظهر) صورت می‏گیرد. یعنی‏ اینك طرف معامله جمع سهام فرشنده یا فروشندگان و طرف دیگر معامله یك كد فرضی «ددد» به عنوان خریدار سهام در نظر گرفته می شود. در صورتی كه تعداد خریداران بیش از 6000 نفر باشند دو معامله با دو شماره اعلامیه صورت ‏می‏گیرد و تفكیك افراد به دو فایل جداگانه را كاربران شركت خدمات بورس تعیین می‏نمایند. 3- كارگزار مربوطه تا ساعت 6 بعد از ظهر فرصت تخصیص سهام از كدفرضی «ددد» به نام خریداران واقعی را دارد. 4- در صورت عدم تخصیص سهام در زمان مقرر، كارگزار خریدار موظف است سهام خریداری شده را به نام خود نموده و در زمان معامله دیگری سهام مذكور را به فروش برساند. (كه انجام این رویداد كارگزار را ملزم به پرداخت كارمزدی برای خرید و سهام مذكور می نماید). 5- در صورت عدم وجود كدمعاملاتی برای خریداران، كارگزار دیسكت حاوی اطلاعات خریدار را به همراه یك نامه رسمی به شركت خدمات بورس ارسال می‏نماید و پس از ایجاد كد معاملاتی پرینتی از لیست افراد با كد معاملاتی ایجاد شده برای كارگزار ارسال می گردد. 6- گاهی اوقات كارگزار خریدار، درخواست تخصیص سهام را نیز به شركت خدمات بورس محول می نماید كه در اینصورت دیگر پرینتی تهیه نمی گردد و تخصیص سهام بصورت اتوماتیك از كد فرضی «ددد» به نام سهامداران واقعی صورت می‏گیرد. معاملات گروهی «ررر» به دو صورت نقدی و اعتباری صورت می گیرد.

الف ـ واگذاری سهام گروهی « ررر» از نوع نقدی:

1- كارگزار مشخصات خریداران سهام را در یك دیسكت با فرمتی مناسب تعریف شده در بند پایانی این بخش دریافت می‏نماید و نسبت به ایجاد كدمعاملاتی برای نامبردگان اقدام می‏نماید. 2- در صورت دارا نبودن كدمعاملاتی برای افراد، كارگزار دیسكت مذكور را طی یك نامه رسمی به شركت خدمات بورس ارسال می‏نماید. در معاملات گروهی « ررر» اغلب خریداران دارای كدمعاملاتی نمی‏باشند.

توضیح:

در معاملات گروهی « ررر» شرط یك معامله با یك اعلامیه برای حداكثر 6000 خریدار و دو معامله برای بیش از 6000 خریدار صادق است. 3- در شركت خدمات بورس كدمعاملاتی برای نامبردگان ایجاد شده و پرینتی از لیست افراد با كدمعاملاتی ایجاد شده برای كارگزار ارسال می گردد. 4- كارگزار ملزم است معاملات گروهی « ررر» را در ساعت 30/12 الی 30/13 یعنی یك ساعت بعد از ساعت اصلی معامله و توسط سایت كامپیوتری شركت خدمات بورس انجام ‏دهد. زیرا در اغلب موارد قیمت سهام واگذاری در معاملات گروهی « ررر» پایین تر از قیمت تابلو ارایه می‏شود. 5- كارگزار پس از انجام معامله گروهی « ررر» فرصت سه روز برای تخصیص سهام از كد فرضی « ررر» به نام سهامداران واقعی را دارد (روز انجام معامله گروهی نیز محاسبه می‏گردد ). 6- گاهی اوقات كارگزار خریدار، درخواست تخصیص سهام را نیز به شركت خدمات بورس محول می نماید كه در اینصورت دیگر پرینتی تهیه نمی گردد و تخصیص سهام بصورت اتوماتیك از كدفرضی « ررر» به نام سهامداران واقعی انجام می شود.

ب ـ واگذاری سهام گروهی « ررر» از نوع اعتباری دارای شرایط خاصی به شرح ذیل است:

1ـ برای واگذاری سهام اعتباری، به دلیل عدم پرداخت وجه نقد توسط افراد در سامانه معاملات رایانه ای سازمان بورس معامله ای صورت نمی گیرد. 2ـ پس از اعلام واگذاری، انتقال سهام از سهام اصالتی سازمان خصوصی سازی به سهام وكالتی آن سازمان در سامانه رایانه‏ای بورس، طی مراحلی اداری و ارسال یك درخواست رسمی از مدیریت بازرسی سازمان بورس، توسط كاربران شركت خدمات بورس صورت می گیرد. 3ـ پس از اتمام بدهی افراد، درخواست انتقال سهام مذكور از سهام وكالتی سازمان خصوصی سازی در آن شركت خاص به نام آن افراد در سامانه رایانه‏ای بورس طی مراحل زیر صورت می گیرد: 1- سازمان خصوصی سازی طی نامه‏ای رسمی در یك دیسكت اسامی افراد را به همراه مشخصات شناسنامه ای آنان (نام- نام خوانوادگی- شماره شناسنامه- محل صدور- نام پدر) به اضافه تعداد سهام قابل تخصیص به فرد را به اداره بازرسی سازمان بورس اوراق بهادار تهران ارسال می‏نماید. 2- مدیریت بازرسی سازمان بورس در صورت موافقت، مجوز انتقال سهام مذكور را طی نامه‏ای رسمی به شركت خدمات بورس اعلام می نماید. 3- شركت خدمات بورس تهران پس از ثبت نامه در دبیرخانه و انجام مراحل اداری، اقدام زیر را انجام می‏دهد.

مراحل تخصیص سهام شركت‏ها از سازمان ‏خصوصی سازی به افراد در سامانه رایانه ای بورس:

1- ابتدا دیسكت ارسالی، از نظر داشتن فرمت مناسب، بررسی می‏گردد. 2- در صورت صحت اطلاعات ارسالی در دیسكت، تخصیص كدمعاملاتی برای سهامداران صورت می‏گیرد. 3- لیست كدهای معاملاتی ایجاد شده به همراه یك نامه رسمی به اداره بازرسی سازمان بورس ارسال می شود، اداره بازرسی لیست مذكور را برای سازمان خصوصی سازی ارسال می‏نماید، در صورت تایید، مراتب به اداره بازرسی سازمان بورس و سپس به شركت خدمات بورس اعلام می‏گردد. 4- شركت خدمات بورس پس از ثبت نامه در دبیرخانه و مراحل اداری تخصیص سهام را انجام می‏دهد، بدین ترتیب كه، به تعداد اعلام شده از سهام وكالتی سازمان خصوصی سازی «ساز00001» كسر و جمع همین تعداد را به كدهای معاملاتی ایجاد شده ( به تعداد اشاره شده در دیسكت ) اضافه می‏نماید. 5- در صورت درخواست انتقال سهام از سهام سپرده سازمان خصوصی سازی، چاپ گواهینامه نقل و انتقال سهام نیز توسط شركت خدمات بورس تهران صورت می‏گیرد. فرمت مناسب دیسكت‏های ارسالی، جهت تخصیص كدمعاملاتی به افراد:

الف- فایل ارسالی بایستی به دو صورت dbf. ? یا txt . ? باشد. ب- فیلدهای مورد نیاز در دیسكت ارسالی از چپ به راست شامل:

نام خانوادگی، نام، شماره شناسنامه، محل صدور، تعداد سهام و نام پدر باشد و فیلدها با جداكننده & از هم دیگر جدا کردند.

در صورت عدم اعلام مشخصات فوق عملیات تخصیص كدمعاملاتی صورت نمی‏گیرد.

پ- نام مشخصات كلیدی ركوردهای فایل ارسالی، به صورت زیر تعریف شده باشد:

Shr_fname =نام خانوادگی shr_name =نام shr_isno =شماره شناسنامه shr_ispl = محل صدور shr_qty =تعداد سهام shr_father = نام پدر

ج- مجموع كاراكتر اطلاعات ارسالی براساس یكی از كاركترهای ایران ‏سیستم، پانیذ یا سایه باشد. چ- اگر در مورد خاصی یكی از مشخصات كلیدی فردی نامعلوم بود به جای آن فیلد هیچگونه علامتی جایگزین نگردد و خالی ارسال شود. ح- اعلام مشخصات سهامداران حقیقی و حقوقی در دو فایل جداگانه ارسال گردد. خ- برای اعلام سهامداران حقوقی فیلد نام خالی ارسال گردد و نام سازمان یا شركت یا … بطور كامل در فیلد نام خانوادگی درج گردد و به جای شماره شناسنامه و محل صدور، شماره ثبت و محل ثبت درج گردد.