ابهامات جدی درباره پشتوانه دلاری ارز دیجیتال تتر

یک ارز دیجیتال که ادعا می‌کند دارای پشتوانه دلار آمریکاست، توانسته به سرعت در بازار ارزهای دیجیتال رشد کرده و سهم قابل توجهی از آن را به دست آورد. اما مشکلی وجود دارد و آن هم اینکه دستیابی به شواهدی دال بر وجود این پشتوانه دلاری دشوار است. تتر صرفا به خاطر ادعای برخورداری از پشتوانه دلار آمریکا توانسته جایی در بازار ارزهای دیجیتال بیابد و رشد خیره‌کننده‌ای در سال گذشته داشته است. حجم روزانه مبادلات تتر به حدود ۳ میلیارد دلار رسیده است. این در حالی است که حجم مبادلات روزانه بیت کوین حدود ۵ میلیارد دلار ارزیابی می‌شود. تتر همچنین به عنوان «بانک رمزنگاری‌شده» (crypto bank) نیز مطرح شده است. در واقع این ارز دیجیتال برای کسب‌وکارهایی که با مشکلاتی در زمینه ارتباط با بانک روبرو هستند بسیار سودمند است. تتر قابلیت نقدشوندگی دارد و می‌توان از آن برای مبادلات مالی استفاده کرد. دلیل اینکه تتر توانسته به این جایگاه دست یابد، ارتباطش با دلار است. بر خلاف سایر ارزهای دیجیتال که قیمت‌شان به شدت نوسان دارد، یک تتر تقریبا همیشه برابر با یک دلار بوده است. به این ترتیب می‌توان آن را جایگزینی دیجیتال برای دلار دانست.


به همین دلیل است که برخوداری تتر از حدود ۲/۵ میلیارد دلار سپرده به عنوان پشتوانه همین مقدار تتر موجود در بازار از اهمیت زیادی برخوردار است.

ارز دیجیتال تتر و تردیدهایی جدی

اما تتر هرگز نتوانسته مدارک حسابرسی معتبری دال بر وجود این میزان سپرده دلاری ارایه دهد. شرکتی که کنترل ارز دیجیتال تتر را در دست دارد، این پشتوانه دلاری را نیز مدیریت می‌کند. با این وجود، این شرکت هرگز اطلاعاتی درباره نام بانک‌هایی که این میزان دلار در آنها سپرده‌گذاری شده است، موقعیت این بانک‌ها و مقررات حاکم بر آنها اعلام نمی‌کند. سال گذشته، شرکت تتر تیمی از حسابداران موسسه فریدمن ال‌ال‌پی (Friedman LLP) را برای حسابرسی سپرده‌های دلاری خود به کار گرفت. این شرکت در اواخر سال گذشته گزارش اولیه این تیم را منتشر کرد، اما پس از مدتی همکاری خود با این تیم حسابرسی را خاتمه داد. به این ترتیب، گزارش نهایی حسابرسی هرگز آماده نشد. همچنین موسسه فریدمن از ارایه هر نوع اطلاعات درباره این همکاری به خبرنگار وال استریت ژورنال امتناع کرد. لئوناردو ریل (Leonardo Real) که مدیر ارشد مقررات تتر است می‌گوید این شرکت در زمینه یافتن شرکتی معتبر که بتواند حسابرسی مربوط به حوزه ارز دیجیتال را انجام دهد با مشکل روبروست. او همچنین از بیان اطلاعات بیشتر درباره دلیل قطع همکاری تیم موسسه فریدمن با تتر خودداری کرد. آقای ریل می‌گوید: «هیچ چیزی برای پنهان کردن نداریم. مسلما ۳ مدیر نمی‌توانند همه آن میزان پول را جایی در یک زیرزمین تاریک پنهان کنند.»



در ماه ژوئن نیز تتر اقدامی دیگر در این زمینه به انجام رساند. تتر از یک شرکت خدمات حقوقی با نام فریه سپورکین اند سالیوان ال‌ال‌پی (Freeh Sporkin & Sullivan LLP) دعوت به همکاری کرد. لوئیس فریه (Louis J. Freeh) که در گذشته مدیر اداره فدرال آگاهی در آمریکا بود از بنیانگذاران این شرکت حقوقی است. این موسسه حقوقی اعلام کرد که باور دارد تتر کاملا از پشتوانه دلاری مذکور برخوردار است. اما برخی منتقدان به این نکته اشاره کردند که این شرکت حقوقی هیچ نوع سندی دال بر این ادعا ندارد و حتی اطلاعاتی درباره بانک‌هایی که با آنها مکاتبه کرده منتشر نکرده است. یوگ سالیوان (Eugene R. Sullivan) که یکی از مدیران ارشد این موسسه حقوقی است از هر نوع اظهارنظر خودداری کرده و می‌گوید اطلاعات موجود در گزارش به خودی خود گویاست. آقای ریل می‌گوید تتر قصد دارد شواهد بیشتری درباره پشتوانه دلاری خود منتشر کند. مساله اینجاست که ابهامات موجود سبب ایجاد نگرانی‌هایی در میان سرمایه‌ گذاران و نیز فعالان بازار شده است.

الگوی انتشار ارز دیجیتال تتر

بر خلاف سایر ارزهای دیجیتال که مقدار آنها در بازار مشخص است، تتر مقدار مشخصی در بازار ندارد. در واقع، تقاضا از سوی بازار به انتشار توکن‌های جدید تتر می‌انجامد. بیتفینکس (که یک طرافی آنلاین ارز دیجیتال است) سفارش تتر جدید را به شرکت داده و همان مقدار دلار یا یورو را به حساب شرکت واریز می‌کند. البته این ادعایی است که شرکت تتر و صرافی بیتفینکس مطرح می‌کنند. سپس تتر همان مقدار توکن جدید ایجاد شده را به بیتفینکس می‌فرستد تا این صرافی نیز آنها را توزیع کند.


سرمایه گذاران نظارت چندانی بر این فرآیند ندارند. بیتفینکس در مدیریت با تتر کشارکت دارد و تنها نهادی است که فرآیند ایجاد توکن‌های جدید تتر آگاهی دارد. دیوید جرالد (David Gerald) برنامه‌نویس و نگارنده یک کتاب مشهور در زمینه بلاک چین با نام «حمله بلاک چین ۵۰ فوتی» (Attack of the 50 Foot Blockchain) است. آقای جرالد می‌گوید: «این الگو در واقع یک نوع بانک مرکزی برای تبادل ارز دیجیتال است. رفتاری که تتر با شما دارند مشابه رفتار یک نهاد مالی منطقی و پاسخگو نیست.» اما کسپر راسموسن (Bitfinex) مدیر ارتباطات بیتفینکس، ضمن رد این ادعا می‌گوید که تتر نه بانک است و نه می‌کوشد بانک باشد. البته به قوانین و مقررات اجرایی پایبند است. پس از حدود یک دهه از پدیدار شدن بیت کوین، ارزهای دیجیتال با رشد چشمگیری روبرو بوده‌اند. مجموع دارایی‌های در گردش در این بازار به حدود ۲۱۶ میلیارد دلار می‌رسد. اما این بازار همواره با ابهامات و نوسانات شدیدی روبرو بوده است. صرافی‌های دیجیتال اطلاعات مربوط به معاملات خود را منتشر نمی‌کنند. هیچ ابزاری برای توقف معاملات وجود ندارد و گزینه‌های دیگری که در بازارهای مرسوم مالی وجود دارد در اینجا کاربردی ندارد. افزون بر این، بسیاری از این صرافی‌های ارز دیجیتال در زمینه سپرده‌گذاری در بانک نیز دچار مشکل هستند، زیرا بانک‌های قانونمند معمولا از نگران‌هایی در زمینه همکاری با صرافی‌های ارز دیجیتال برخوردارند.

رشد سریع ارز دیجیتال تتر

تتر خود را به عنوان یک ارز دیجیتال که از نوسانات این بازار در امان است معرفی می‌کند. تتر امنیت دلار را در کنار سرعت و حفظ حریم خصوصی در تراکنش‌ها به عنوان دو مزیت خود برمی‌شمارد.
این شعار تتر البته نظرهای بسیاری را به خود جلب کرده است. ارزش بازار تتر طی ۱۸ ماه گذشته رشدی یکنواخت داشته و از ۱۰ میلیون دلار در ابتدای سال ۲۰۱۷ به ۲/۴ میلیارد دلار رسید.


بر اساس اعلام موسسه چین‌انالسیس، معاملات مبتنی بر تتر از اکتبر ۲۰۱۷ تا مارس ۲۰۱۸ حدود ۱۵ برابر شد. این درحالی است که حجم معاملات با دلار واقعی در این بازه زمانی فقط ۳ برابر شد. به همین دلیل، تتر به یک منبع کلیدی برای نقدشوندگی در بازار ارزهای دیجیتال تبدیل شد. برخی روزها در تابسان امسال، حجم معاملات تتر به حدود ۸۰ درصد حجم معاملات بیت کوین می‌رسید. این در حالی بود که ابتدای سال جاری میلادی، حجم معاملات تتر فقط حدود ۱۰ درصد مقدار مشابه برای بیت کوین بود. حدود نیمی از حجم معاملات تتر بین تعداد انگشت‌شماری از صرافی‌های آنلاین ارز دیجیتال صورت می‌گیرد که برخی از آنها از بزرگ‌ترین صرافی‌های ارز دیجیتال دنیا هستند. دینگ‌ان فی (Ding’An Fei) مدیر موسسه لجر کپیتال (Ledger Capital) است. این موسسه در پکن به مدیریت سرمایه گذاری بر روی دارایی‌های دیجیتال مشغول است. آقای فی می‌گوید: «چندین عامل قدرتمند در بازار وجود دارد که اگر با شکست روبرو شوند، فاجعه‌ای روی خواهد داد. تتر یکی از این عوامل قدرتمند است.» موسسه چین‌انالسیس به این نتیجه رسید که تبادل تتر بیشتر به سمت ارزهای دیجیتال کوچک‌تر که برای کسب سود در درازمدت ذخیره می‌شوند می‌رود. این رویه به سمت احتکار پیش می‌رود که در آن سرمایه گذاران نوعی دارایی را خریداری و موجب افزایش قیمت آن شده و سپس دارایی خریداری شده را با قیمت بالاتر به بازار می‌فروشند. بر اساس این گزارش، تترهای خریداری شده برای خرید ارزهای دیجیتال جدیدتری نظیر ایاس (EOS) و نئو (NEO) صرف می‌شود.